انتخاب صحیح روغن موتور نقشی حیاتی در حفظ و افزایش عمر موتور دارد. در واقع، روغن موتور نیازمند عملکرد چندگانهای است: روانکاری قطعات متحرک، کاهش اصطکاک، خنککنندگی و جلوگیری از ایجاد رسوبات و خوردگی. اگر روغن مطابق با مشخصات فنی توصیهشده توسط سازنده و استانداردهای بینالمللی انتخاب شود، این عملکرد به بهترین نحو تأمین شده و سایش اجزای موتور به حداقل میرسد. این امر منجر به کاهش دمای عملیاتی موتور، کاهش استهلاک انرژی و جلوگیری از خرابیهای جدی در درازمدت میشود.
یکی از نکات کلیدی در این زمینه، انتخاب روغنی با ویسکوزیته و نوع مناسب (معدنی، نیمهسنتتیک یا سنتتیک) است. روغنهای سنتتیک، به عنوان مثال، مقاومت بیشتری در برابر اکسیداسیون و تغییرات دمایی نشان میدهند و در شرایط رانندگی سخت، عملکرد و پایداری بهتری ارائه میکنند. این کیفیتهای پیشرفته باعث میشوند که پوشش حفاظتی روغن به مرور زمان حفظ شده و از تشکیل رسوبات و آلودگیهای داخلی که میتوانند به تدریج به خرابی موتور بیانجامند، جلوگیری شود.
علاوه بر این، استفاده از روغن موتور مطابق با استانداردها (مانند API یا ACEA) و رعایت توصیههای سازنده باعث میشود که موتور در تمامی شرایط رانندگی، چه در ترافیک شهری و چه در رانندگی با سرعت یا دمای بسیار بالا، از روانکاری و حفاظت کافی برخوردار باشد. این نکته نه تنها عمر مفید موتور را افزایش میدهد، بلکه موجب کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری آتی نیز میشود، چرا که کاهش اصطکاک و سایش منجر به کاهش فرسودگی قطعات حساس میگردد.
به طور کلی، انتخاب روغن موتور مناسب یک سرمایهگذاری بلندمدت در سلامت موتور است. از سوی دیگر، استفاده از روغن نادرست یا باکیفیت پایین، میتواند منجر به افزایش سایش، تشکل رسوبات، افت کارایی و در نهایت خرابی قطعات مهم موتور شود. به همین دلیل، مطالعه دقیق دفترچه راهنمای خودرو، مشورت با متخصصان و توجه به شرایط رانندگی (مانند دما و نوع مسیر) از الزامات اساسی در انتخاب روغن موتور محسوب میشود.
چه نکاتی را در انتخاب روغن موتور باید در نظر بگیرم؟
در انتخاب روغن موتور، نکات مهمی وجود دارد که با رعایت آنها میتوانید عمر و کارایی موتور خود را بهبود ببخشید. در ادامه تعدادی از مهمترین این نکات را بررسی میکنیم:
۱. ویسکوزیته و شمارههای SAE
ویسکوزیته مشخصکنندهی نحوهی روانکاری روغن در دماهای پایین و بالا است. شمارههایی مانند 5W-30 یا 10W-40 نشاندهنده عملکرد روغن در شرایط سرد و گرم هستند. انتخاب ویسکوزیته مناسب باید با شرایط آب و هوای منطقه و بارهای وارده بر موتور همخوانی داشته باشد.
۲.استانداردها و گواهیها
داشتن استانداردهای فنی مانند API، ACEA و ILSAC در روغن موتور، نشانهای از تضمین کیفیت و ترکیبهای مناسب آن است. استفاده از روغنی که دارای این گواهیها باشد، میزان سایش و آسیب دیدگی اجزای داخلی موتور را به حداقل میرساند.
۳. نوع روغن: معدنی، نیمه سنتتیک یا سنتتیک
نوع روغن تأثیر زیادی بر عملکرد موتور دارد. روغنهای معدنی برای کاربریهای معمولی مناسب هستند؛ اما در شرایط رانندگی سخت یا برای موتورهای پیشرفته توصیه میشود از روغنهای سنتتیک استفاده کنید که دارای مقاومت بالاتری در برابر اکسیداسیون و تغییرات دمایی هستند.
۴. افزودنیها و ترکیبات شیمیایی
افزودنیهای موجود در روغن نقش کلیدی در بهبود خواص روانکاری، کاهش اکسیداسیون و جلوگیری از تشکیل رسوبات دارند. اطمینان از کیفیت این ترکیبات میتواند به حفاظت بیشتر از قطعات موتور کمک کند.
۵. شرایط رانندگی و محیط زیست
نوع مسیر، رانندگی شهری یا بینشهری و شرایط آب و هوایی منطقه از عواملی هستند که باید در انتخاب روغن موتور مد نظر قرار گیرند. برای مثال، در مناطق سرد یا داغ، نیاز به روغنی با ویسکوزیته متفاوت و مقاومت بالا در برابر تغییرات دما وجود دارد.
۶. توصیههای سازنده خودرو
دفترچه راهنمای خودرو مشخصات دقیق روغن مناسب از جمله نوع، ویسکوزیته و استانداردهای مورد نیاز را ارائه میدهد. رعایت این توصیهها شرط اصلی حفظ عملکرد و سلامت موتور است.